توابع حسابداری برای محاسبه استهلاک دارایی های ثابت در اکسل‌

محاسبه ارزش فعلی اموال از احتیاجات همیشگی واحدهای تجاری است. برای این که بدانیم در هنگام فروش دارایی، تفاوت ارزش فعلی آن با هنگام خرید آن چه قدر است، به محاسبه استهلاک می پردازیم.

محاسبه استهلاک روش های مختلفی دارد که آنها را به تفصیل بررسی می کنیم. این محاسبات می تواند در یک نرم افزار عمومی مانند اکسل صورت بگیرد یا اینکه به صورت تخصصی در یک نرم افزار حسابداری انجام گیرد که می تواند سنگینی محاسبات را از روی دوش حسابدار بردارد.

به زبان ساده تر استهلاک یعنی همان کاهش ارزش واقعی یک دارایی در طی سال های عمر مفید که به پنج روش قابل محاسبه می باشد.

1. روش مستقیم

2. روش نزولی با نرخ ثابت

3. روش نزولی با نرخ مضاعف

4. روش نزولی با نرخ متغیر

5. روش مجموع سنوات

در این مطلب این محاسبات استهلاک را با استفاده از نرم افزار اکسل انجام میدهیم. اگرچه فرمول های محاسبه استهلاک دارایی ها ثابت هستند اما ساده ترین روش، استفاده از یک نرم افزار حسابداری خواهد بود؛ ممکن است محیط اکسل برای بعضی همکاران حسابدار گیج کننده باشد ولی در نرم افزارهای حسابداری یک محیط مجزا و قابل فهم برای این محاسبات در نظر گرفته شده است.

برای آنکه ارزش واقعی یک دارایی را در طی سال های عمر مفید آن به دست آوریم توابعی در اکسل برنامه نویسی شده است که هر کدام بیانگر یک روش مجزا برای محاسبه استهلاک می باشد.

1. تابع SLN اکسل: محاسبات استهلاک به روش مستقیم

تابع مالی SLN در اکسل به محاسبه استهلاک دارایی های ثابت به روش مستقیم ( خط مستقیم ) می پردازد. یکی از آسان ترین شیوه های محاسبه استهلاک همین روش خط مستقیم می باشد. در این روش مقدار استهلاک در تمام سال های عمرمفید آن دارایی یکسان می باشد. یعنی استهلاک دارایی تنها یک بار محاسبه خواهد شد. شکل ساختاری این تابع به شرح زیر است:

( SLN ( cost , salvage, life

  (عمر مفید، ارزش اسقاط، بهای تمام شده)  محاسبه هزینه استهلاک به روش خط مستقیم

مثال: فرض کنید بهای تمام شده(قیمت خرید) دارایی 5۰.۰۰۰.۰۰۰ ‌ريال

 ارزش اسقاط آن ۱.۰۰۰.۰۰۰ ريال

 عمر مفید آن ۱۰ سال می باشد

محاسبه استهلاک دارایی با استفاده از تابع SLN اکسل ( یعنی همان محاسبه استهلاک به روش خط مستقیم ) به شرح زیر می باشد:

2. تابع DB اکسل: محاسبات استهلاک به روش نزولی با نرخ ثابت

تابع مالی DB در اکسل به محاسبه استهلاک دارایی های ثابت به روش نزولی با نرخ ثابت می پردازد. همانطور که گفته شد در این روش برای محاسبه استهلاک از یک نرخ ثابت استفاده می شود. شکل ساختاری این تابع به شرح زیر است:

 ( DB ( cost , salvage, life, period, month

محاسبه هزینه استهلاک به روش نزولی ثابت

 ( تعداد ماه های مورد احتساب در سال اول , دوره محاسبه استهلاک, عمر مفید, ارزش اسقاط , بهای تمام شده )

پارامتر month در تابع DB اکسل که زیر آن خط کشیده شده است اختیاری می باشد و اگر برای پارامتر month عددی در نظر نگیریم به صورت خودکار اکسل تعداد ماه ها را ۱۲ در نظر می گیرد. اما اگر به طور مثال دارایی را در اول ماه سوم خریداری کرده باشیم بنابراین برای ۲ ماه اول استهلاک را محاسبه نمی کنیم و در قسمت month عدد ۱۰ را قرار می دهیم.

با توجه به داده های مسئله قبلی، محاسبات استهلاک را این بار با استفاده از تابع DB انجام می دهیم.

همانطور که گفته شد نرم افزار اکسل، یک نرم افزار محاسبات عمومی است. یعنی در زمینه های مختلفی مانند هوش تجاری، مدیریت پروژه، تحلیل داده و غیره استفاده می شود. ما با بهره گیری از توابع حسابداری در اکسل می توانیم به میزان زیادی نیاز خود را برطرف کنیم اما وقتی محاسبات نیاز به دقت و مهارت حسابدار دارد، استفاده از اکسل برای حسابداری می تواند کسل کننده باشد. لذا نرم افزارهای حسابداری برای سهولت کار حسابداران، اقدام به پیاده سازی روش های مختلف محاسبه استهلاک نمودند.

3. تابع DDB اکسل: محاسبات استهلاک به روش نزولی با نرخ مضاعف

تابع مالی DDB در اکسل به محاسبه استهلاک دارایی های ثابت به روش نزولی با نرخ مضاعف که نزولی مضاعف نیز گفته می شود می پردازد. این روش نیز یکی از روش های آسان محاسبه استهلاک دارایی می باشد. شکل ساختاری تابع DDB اکسل نیز تقریبا مشابه تابعDB اکسل می باشد که به شرح زیر است:

( DDB ( cost , salvage, life, period, factor 

محاسبه هزینه استهلاک به روش نزولی مضاعف

 ( عامل یا مضرب استهلاک , دوره محاسبه استهلاک, عمر مفید, ارزش اسقاط , بهای تمام شده )

پارامتر factor که زیر آن خط کشیده شده است اختیاری می باشد و اگر برای پارامتر factor در تابع DDB اکسل عددی در نظر نگیریم به صورت خودکار اکسل مضرب را 2 در نظر می گیرد.

مجددا با استفاده از داده های قبلی به محاسبه استهلاک از روش تابع DDB اکسل می پردازیم.

4. تابع VDB اکسل: محاسبات استهلاک به روش نزولی با نرخ متغیر

تابع VDB در اکسل به محاسبه استهلاک دارایی های ثابت به روش نزولی متغیر می پردازد. تابع VDB  در اکسل همانند تابع DDB عمل می کند. شکل ساختاری تابع نیز مانند تابع های قبل می باشد ولی در پارامترهای چهارم و پنجم تابع VDB ابتدای دوره و انتهای دوره دارایی تعیین می شود.

ساختار کلی تابع VDB به شرح زیر می باشد:

 ( VDB ( cost , salvage, life, start_ period, end_ period, facto 

محاسبه هزینه استهلاک به روش نزولی متغیر

(مضرب استهلاک , انتها دوره محاسبه استهلاک, ابتدا دوره محاسبه استهلاک , عمر مفید, ارزش اسقاط , بهای تمام شده)  

تکنیکی که در این مثال برای محاسبه هرسال(دوره) به صورت جداگانه استفاده شده است به این صورت است که پارامتر چهارم (دوره مورد نظر-1) خواهد بود و پارامتر پنجم همان دوره مورد نظر خواهد بود. یعنی فرمول کلی به صورت زیر خواهد بود. به عنوان مثال سلول F4 دوره اول می باشد که در دوره های بعدی نیز به همین شکل صورت می گیرد.

( VDB($B$2 , $B$3 , $B$4 , F4-1 , F4=

پارامتر factor که زیر آن خط کشیده شده است اختیاری می باشد و اگر برای پارامتر factor در تابع DDB اکسل عددی در نظر نگیریم به صورت خودکار اکسل مضرب را 2 در نظر می گیرد.

برای مطالعه بیشتر مقالات با موضوع "اکسل محاسبه حقوق دستمزد" کلیک کنید.

5. تابع SYD اکسل: محاسبات استهلاک به روش مجموع سنوات

تابع SYD دراکسل به محاسبه استهلاک دارایی های ثابت به روش مجموع سنوات می پردازد.به این صورت که ارزش باقی مانده دارایی را تا دوره موردنظر محاسبه می کند. همانطور که قابل مشاهده است تمام پارامترها همانند تابع SLN اکسل یعنی محاسبه استهلاک به روش خط مستقیم می باشد، با این تفاوت که در پارامتر period در این تابع باید دوره ای که برای آن می خواهیم استهلاک را محاسبه کنیم، انتخاب نماییم. شکل ساختاری این تابع اکسل برای محاسبات استهلاک دارایی های ثابت به شرح زیر است:

(SYD  (cost , salvage, life, period 

 (دوره محاسبه استهلاک دارای، عمر مفید، ارزش اسقاط، بهای تمام شده) محاسبه هزینه استهلاک به روش مجموع سنوات

همانطور که با هم بررسی کردیم، متوجه شدید روش های مختلفی برای محاسبه استهلاک دارایی ها وجود دارد. انتخاب هر کدام از این روش ها بستگی به سیستم حسابداری واحد تجاری دارد. این روش ها مزایا و معایب خود را دارند که هرشخص روش خود را ترجیح می دهد.